خبر چیست؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبرنگار، در عصر کنونی که پیشرفت شگفت انگیز و شتابان فناوری های نوین ارتباطی همچون ماهواره، رایانه، اینترنت، تلفن همراه و شبکه های اجتماعی مجازی،  جهان را به دهکده ای کوچک تبدیل کرده است و منابع مختلف با استفاده از این ابزارها اخبار و پیام های گوناگون را با سرعت حیرت انگیزی از نقطه ای به نقطه دیگر جهان منتقل می کنند، اهمیت خبر و اطلاع رسانی حرفه ای بیش از پیش نمایان شده است. همچنین در این دوره که عصر اطلاعات و فناوری نام گرفته است و رسانه های پرشمار لحظه به لحظه با پیام ها و اخبار گوناگون درست و نادرست خود افکار عمومی را در معرض بمباران خبری قرار داده اند، نقش خبر و خبرنگاران به عنوان ابزار اطلاع رسانی، حیاتی و انکارناپذیر است.

در این دوره، اطلاع رسانی صحیح، دقیق و سریع در عرصه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری، ورزشی و... تاثیر بسزایی بر افکار عمومی و جهت دهی آن خواهد گذاشت.

آگاهی در هر جامعه موجب امنیت و آرامش مردم است و بالعکس موج اخبار مغشوش و شایعات موجب تشویش افکار عمومی و اختلال و اثرگذاری منفی بر وجوه مختلف زندگی مردم می شود. از اینرو این روزنامه نگاران و خبرنگاران هستند که در آگاهی مردم و بالا بردن افزایش ضریب امنیت و آسایش جامعه نقش مهمی بر عهده دارند.

در این سلسله مباحث موضوعات پایه در مورد کار خبرنگاری مطرح می شود و با بهره گیری ازمنابع معتبر و تکیه برتجربیات گردآورندگان، ضمن آشنایی با جنبه های مختلف کار خبرنگاری،روش های گردآوری و تهیه و تنظیم خبر ، گزارش ، مصاحبه ، تحلیل و تفسیر و جوانب مختلف کار در رسانه های جمعی را فراخواهید گرفت. 

 در اولین بخش از مطالب تعاریفی از خبر را بازگو می کنیم تا ضمن شناخت تعاریف مختلف از خبر با تعریفی واحد و یکسان از این مقوله به سایر مباحث بپردازیم .

1 - خبر چیست؟

پاسخ به پرسش کوتاه "خبر چیست" بخش وسیعی از ادبیات روزنامه نگاری را تشکیل داده و صاحبنظران تعاریف متعددی از خبر، که از عناصر مهم ارتباطات اجتماعی است، ارائه کرده اند که برخی از این تعاریف عبارتند از:

-  خبر هر اندیشه و عمل واقعی است که برای عده زیادی از خوانندگان جالب باشد. (لیل اسپنسر امریکایی، در کتاب خبرنویسی)

- خبر، هر موضوع جاری روز می باشد که به علت مورد توجه قرار گرفتن خوانندگان در مطبوعات منتشر می شود. (واج بلایر، روزنامه نگار آمریکایی)

- خبر؛ گزارش مناسب و خلاصه دقیق یک رویداد است نه خود رویداد. (میچل.وی. چارنلی، استاد روزنامه نگاری دانشگاه آمریکا در کتاب خبرنگاری)

- خبر، نقل ساده و خالص وقایع جاری است. (روژه کلوس، استاد دانشگاه بروکسل)

- خبر، خود مردم هستند. (هارولد اوانس، سردبیر تایمز لندن)

- خبر، چیزی است که روزنامه نگاران آن را می سازند. (ویلیام گیبر)

- خبر چیزی است که یکی می خواهد آن را در جایی سرکوب کند و آنچه می ماند، آگهی است. خبر باید تاثیرگذار باشد و نه  خنثی و در عین حال به خاطر پول درج نشده باشد.( نورث کلیف)

- خبر، نتیجه شیوه هایی است که روزنامه نگاران آن را به کار می گیرند.( مارک فیشمن)

- خبر، عبارت از انتشار منظم جریان وقایع و آگاهی ها و دانش های انسانی و نقل عقاید و افکار عمومی است. (فرناندو ترو)

- خبر، محصول جهان سیاسی و اجتماعی است که آن را گزارش می کنند. این تعریف مبتنی بر یک روش و رویه بوده که بر اساس آن خبر، جهان را منعکس نمی کند، بلکه به جهان شکل می دهد. (گروه گلاسکو)

خبر، باید فوراً پس از حادثه به جریان بیفتد، برای عموم جالب باشد، حاوی اطلاعات تازه باشد، خنثی نباشد و ادراکات فرهنگ جامعه خود را مطرح نماید. (کمیسیون مک براید)

  دیگر تعاریف متصور از خبر

- خبر، الزاما گزارش رویداد جاری ( تازه ) نیست.

 - خبر، رویدادی است که برای یک نفر یا گروهی "ارزش خبری" دارد و برای دیگران ممکن است بی اهمیت باشد.

 - اطلاعات مربوط به آنچه رخ داده است، خبر نامیده می شود.

 - خبر، نخستین گزارش از یک حادثه بامعناست که مورد توجه عامه قرار می گیرد.

 - خبر، جریان منظم انتشار وقایع ، آگاهی ها و دانشهای بشری است.

- خبر، یعنی اطلاع دادن درباره چیزی که جالب و تازه باشد. تازه بودن یعنی فرد شنونده یا خواننده قبلا آن را نشنیده باشد و جالب بودن یعنی اینکه نکاتی در آن باشد که فرد شنونده یا خواننده مایل و علاقه مند به شنیدن آن باشد.

 - خبر، بیان برخی از رویدادهای خبری است که ارزش های خبری دارد و در فرایند تبدیل رویداد به خبر، ممکن است تحت تاثیر عوامل درون رسانه ای (خبرنگار، سردبیر، مدیر، سیاست های نشریه و...)  و برون رسانه ای (مخاطبان، صاحبان آگهی ها، گروه های فشار و قوانین و مقررات مطبوعاتی)، از میزان عینیت آن کاسته می شود.

 همانطور که در چند نمونه از تعاریف ارائه شده استادان و صاحبنظران این حوزه، مشاهده شد، بسیاری از آنها بر ابعاد و ویژگی های مشترکی از خبر تکیه دارند اما همچنان در پی سال ها پژوهش و تحقیق در این زمینه، هنوز برای سوال "خبر چیست؟" پاسخ قطعی وجود ندارد. اما اجماع نظر بیشتری وجود دارد که:

  خبر بیانی از یک رویداد است که دارای یک یا چند ارزش خبری است و تحت تاثیر عوامل درون سازمانی و برون سازمانی منتشر می شود.

 در ادامه این مبحث به تعریف عناصر خبری،  ارزش های خبری، و عوامل درون سازمانی و برون سازمانی خواهیم پرداخت. 

انتهای پیام/